ŚRODA POPIELCOWA

• Rozpoczyna liturgiczny okres Wielkiego Postu. Mimo, iż nie jest dniem wolnym od pracy i nauki (i nie ma rangi święta nakazanego), osoby wierzące i praktykujące obowiązuje w tym dniu w sumieniu uczestnictwo we mszy św.
• W tym dniu obowiązuje nas post ścisły (dawniej „post ilościowy” – 3 posiłki w ciągu dnia, w tym jeden do nasycenia) [obowiązuje osoby zdrowe, od 18. do 60. roku życia] oraz wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych (dawniej „post jakościowy”) – obowiązuje osoby po ukończeniu 14. roku życia..
• Liturgia dnia, poprzez obrzęd posypania głów popiołem (z zeszłorocznych palm), przypomina o wkroczeniu w czas pokuty, postu i refleksji – służą temu słowa: „Pamiętaj, że prochem jesteś i w proch się obrócisz” oraz „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”.
• Kolor szat liturgicznych – fioletowy.
• Proch dość często występuje w Biblii, ale nie tylko jako symbol pokuty. Gdy mowa o pokutowaniu – to czytamy o Jozuem, który rozdarł swoje szaty, padł przed Arką Przymierza i posypał głowę swoją i starszych Izraela popiołem (Joz 7, 6). Popiół, proch, to jednak także symbol porażki — gdy Filistyni pokonali wojska izraelskie i zabrali Arkę Przymierza, w tej walce zginęli m.in. synowie Helego. Wtedy pewien człowiek z pokolenia Beniamina, w podartym ubraniu i z głową pokrytą ziemią przynosi te wiadomości Helemu (1 Sam 4, 12). Także przyjaciele Hioba, gdy zobaczyli co się stało, rozdarli szaty i posypali swoje głowy prochem (Hi 2, 12). Proch jest też symbolem pokonania wroga, a nawet wdeptania, wtłoczenia go w ziemię. Oto czytamy u Izajasza, że: „Moab będzie rozdeptany u siebie (…) Niezdobytą twierdzę twoich murów On zgniecie, zwali, zrzuci w proch na ziemię” (Iz 25, 11-12). U tego samego proroka czytamy także: „Bo On poniżył przebywających na szczytach, upokorzył miasto niedostępne, upokorzył je aż do ziemi, sprawił, że w proch runęło” (Iz 26,5). Czytamy także: „I będą królowie twymi żywicielami, a księżniczki ich twoimi mamkami. Twarzą do ziemi pokłon ci będą oddawać i lizać będą kurz z twoich nóg. Wtedy się przekonasz, że Ja jestem Pan, kto we Mnie pokłada nadzieję, wstydu nie dozna” (Iz 49, 23). Z kolei prorok Micheasz zapowiada zawstydzenie wrogów Syjonu w słowach: „Gdy to ujrzy nieprzyjaciółka moja, wstydem się okryje ta, która mówiła do mnie: ‘Gdzie jest Pan, twój Bóg?’ Oczy moje będą patrzeć na nią: teraz będzie zdeptana, jak błoto uliczne” (Mi 7, 10). Tak więc możemy powiedzieć, że proch jest symbolem nie tylko przemijania życia, oczyszczenia i pokuty, ale tego wszystkiego, co się na to życie składa – różnych doświadczeń, a więc — powtórzmy — jest to symbol całego człowieka.